Diyarbakır ilçesi Silvan'da yer alan cami, Artuklu Emîri Necmeddin Alpı oğlu Timurtaş tarafından 1152- 1157 yılları arasında inşa ettirilmiş. Eyyûbî döneminde 1227 yılında onarılmış ve bu onarımda bir mihrap ilave edilmiş. Bu yüzden Selahaddin-i Eyyûbî Camii adıyla da biliniyor. Daha sonra çeşitli dönemlerde gördüğü tamirler neticesinde özgün durumunu büyük ölçüde yitirmiş. Enine dikdörtgen planlı caminin kuzey ve güney cepheleri birbirinden oldukça farklı. Güney cephesinde mihrap önündeki kubbeli bölüme denk gelen kısımda,dikdörtgen kesitli üç iri payanda yer alıyor. Bu payandaların iki yanında da birer kapı var. Buradaki taş işçiliğinden, bunların 20. yüzyılda yapıldığı anlaşılıyor. Caminin kuzey cephesiyse konsollar ve sütunlarla farklı bir düzenlemeye sahip. Burada da iki kapı bulunuyor.

 

Doğudaki kapı oldukça süslüyken batıdaki sadeliğiyle dikkat çekiyor. Bu cephede görülen eski izler yapının önünde bir avlunun varlığını işaret ediyor. Caminin ibadet mekanı doğu- batı doğrultusunda enine dikdörtgen planlı bir yapıya sahip. Mihraba paralel dört neften üçü mihrap önü kubbesiyle kesilmiş. Büyük kubbe oldukça geniş bir alanı örtüyor. Kıble duvarında birbirinden farklı dört mihrap bulunuyor. Bunlardan ikisi doğu tarafında, biri orta eksende, diğeri batı tarafında yer alıyor. Doğu tarafındaki mihraplardan birisi 1227 yılındaki onarım sırasında Eyyûbîler tarafından konulmuş. Caminin iç mekânında geçirdiği onarımlar ve değişikliklere işaret eden izler de bulunuyor. Çöken kubbenin de yeniden yapıldığı anlaşılıyor. Kuzey cephede doğu ve batı yönünde kademeli silmelerden meydana gelen sövelere sahip konsollu bir düzenleme bulunuyor. Bütün cepheyi kapladığı anlaşılan bu süslemenin doğu ucunda bir tonoz başlangıcı ve bir duvar izi görülüyor. Batı ucunda bu düzenlemenin üzerinde küçük bir kapı var.

 

Caminin kıble duvarında dört mihrap var. Bunlardan ikisi doğu tarafında, biri orta eksende, diğeri batı tarafında yer alıyor. Doğu tarafındaki mihraplardan biri, mukarnas kavsaralı nişe sahip. Nişin içi bitkisel, geometrik süslemeler ve âyet kitâbeleriyle süslenmiş. Kemer üzerinde rûmîli kıvrık dallı zeminde 1227 tarihli celî sülüs Eyyûbî kitâbesi bulunuyor. Halat silmeli diğer mihrabın da Eyyûbî devrinde yapıldığı söyleniyor. Fakat 15. yüzyılla tarihlendirenler de var.